AVRUPA’DA ZEYTİNYAĞI, TÜRKİYE’DE ZEYTİN AĞACI OLMAK!

Avrupa’da geçen yıl yaşanan aşırı sıcaklar ve bu yıl da yaz aylarında ki rekor sıcakların görülmesiyle zeytin üretiminde rekolte düşüklüğü beklenmektedir. Bu yıl beklenen hasadın düşük olacağı tahminleri, zeytinyağı fiyatlarını daha da yükselmesine neden olacaktır.

            Zeytin üreten ülkeleri bir araya getiren İspanya/Madrid merkezli Uluslararası Zeytin Konseyi verilerinde 2020/2023 mahsul yılında küresel zeytinyağı tüketiminin 3 milyon 55 bin ton, üretiminin ise 2 milyon 730 bin ton olması öngörülmektedir.

            İspanya Avrupa ülkeleri arasında zeytinyağı üretiminde ilk sırayı almaktadır. İspanya normal zamanlarda Avrupa Birliği (AB) zeytinyağı üretiminin yarıdan fazlasını gerçekleştirir. İspanya’dan sonra İtalya, Yunanistan ve Portekiz gelmektedir. İspanya’nın zeytinyağı üretimi

2021/22 döneminde 1 milyon 491 ton seviyesindeyken, 2022/23 hasat döneminde %56 azalmıştı. Ancak 663 bin ton üretilebilmiştir. Avrupa için örneklere devam edersek, İtalya’da üretim 2021/22 döneminde 329 bin ton iken 2022/23 döneminde %27 azalarak ancak 241 bin ton zeytinyağı üretilebilmiştir. Portekiz’de ise önceki yıl 206 bin ton olan zeytinyağı üretimi %39 azalarak 126 bin tona gerilemiştir. Avrupa kıtasının önemli zeytinyağı üreticisi ola Yunanistan’da ise üretim önceki yıla kıyasla %47 oranında artmıştır, hasadı 232 bin tondan 340 bin tona çıkmıştır.

            Zeytinyağı üretimindeki çok ciddi düşüşler sektör ve fiyatlar üzerinde olumsuz etkiler yaratarak, talebin çok fazla olması ama arzdaki azalma nedeniyle zeytinyağı fiyatları hızla artmaya başladı. Rekor üstüne rekor kırmaya devam etmektedir. IMF verilerine göre 1996 yılında ki zeytinyağının küresel piyasalardaki fiyat rekorunu bile aşmış durumdadır. 2020 yılı ağustos ayında 1,86 Euro olan sızma zeytinyağının litre fiyatı 2023 yılı ağustosunda 7,82 Euro

Seviyelerine ulaşmış bulunmaktadır. Dünya da toplam zeytinyağı üretiminde AB ülkeleri %67 üretimle ilk sırada yer almasına rağmen son zamanlarda yaşanan iklim koşulları nedeniyle çok ciddi zarara uğramaktadır.

            Akdeniz havzasındaki AB ülkelerinde yaklaşık 4 milyon hektar zeytinlik mevcut iken , biz ülkemizde ne yapıyoruz? Muğla’da zeytin ağaçlarını linyit kömürü çıkarmak için feda ediyoruz. Hatay’daki zeytinlik alanları da yaşanan depremden sonra konut yapmak için istimlak ediyoruz. Sanki istimlak edecek başka yerler yokmuş gibi, yetiştirilmiş zeytin ağaçlarının olduğu yeri istimlak ediyoruz. Aslında Avrupa bizi kıskanıyor da, biz farkında değiliz. Gün gelecek, sarı altın zeytinyağına ve fiyatına boynumuz bükük bakacağız. Ekonominin ABC’sini o zaman öğreneceğiz, ama iş işten çoktan geçmiş olacaktır.

            Esen kalın…Memleket güzel…”Bu Memleket bizim”