HIZIR ALEYH-İ SELAM

Şimdi izin’inizle sizler

Hızır Aleyh-i Selam ve Hızır orucu hakkın da biraz bilgi sunacağım:

Osmanlıca sözlükte Hızır’ın Anlamı: “İçenlere ölmezlik veren, ab-ı hayatı içmiş bulunan ve kul sıkıldığında, darda kaldığı zaman imdadına yetişmekle meşhur olan peygamber” diye yazar.

İskender’in Hızır ve İlyas hikâyesinde, Milattan önce 323 yıllarında geçen hikâyede de üç kişinin ZÜLKARNEYN İSKENDER VE HIZIR birlikte ölümsüzlük suyunu aradıkları ve bu suyu Hızır Aleyh-i Selam’ın bulduğu ve darda kalanlara yardım ettiğini ve her zorlukların üstesinden geldiği yazılıdır.

M. Faruk Gürtunca, Tarih-i Taberi, cilt: 2, s. 280-281                                                                  

HIZIR-İLYAS

Hz. Musa zamanındaki erenlerden biri yahut Hz. Musa şeriatına tabi bir Peygamber! Kuru otların üstüne oturduğu vakit bu otların yeşermesi yüzünden, Hızır diye anıldığına dair, rivayet vardır! Ayak bastığı yerlerde ve çevresinde bulunan otların yeşerdiği hakkında yine rivayetler vardır! İlyas Kuran’ın 6’ncı, Enam suresinin 85 ve 37’nci, Saffat suresinin 123-130 ayetlerinde anılan bir peygamberdir! Hızır, Musa Peygamber’le görüşmüştür.

Ab-ı hayat, Ab-ı hayvan. (Hayat suyu demek

Ab-ı zinde gani, ab-ı Cavidan’ı ve Türkçede “Bengisu” diye anılan bu su, içeni ölümsüzlüğe erdiren bir sudur.

Abdulbaki Göl pınarlı, Yunus Emre Divanı, s. 245-264.

Kuranı Kerim’in, Kehf suresinin, 60-82’ye kadar olan ayetleri Hz. Musa Peygamber’le Hızır Aleyh-i Selam’ın arkadaşlık ve musahipliğinden bahseder.

Hz. Musa bir gün bir toplantıda konuşma yapar, Konuşmayı dinleyenlerden birisi hazreti Musa’ya

Sorar ya Musa dünya üzeri nede sizden daha akıllı kimse var mı der Hz Musa da hayır yoktur der ve evine gidince ben benlik yatım Allahlım beni af et der.

 O gece Cenabı Allah rüyada Hz Musa Peygambere, denizin öteki ucunda, Hızır diye bir kulum var o sende daha akıllıdır der. Hz. Musa da ya Rab bana ruhsat ver onunla arkadaş olmak istiyorum der Rab da ona önce refik sonra tahrik der.( Anlamı önce eşinle gönül birliği yap ki yola gıdasın demek)

Rivayet uzun Hz. Musa eşini yola hazırlar azık olarak bir balık pişirerek yanına alır yola revan olurlar

 Sonunda Hızır la buluşur ve seninle Musahip olmak itiyorum der. Hz. Hızır da sen dayanamasın bana soru sorarsın der Hz. Musa da İnşallah sabır edenlerde olurum der ve birlikte bir gemiye binerler gemidekiler bunlar tanıdıkları için çok hürmet gösterirler fakat Hz. Hızır göstermeden gemide bir delik açar, gemi su almaya başlar. Hz. Musa dayanamaz sebebini sorar. Hz. Hızır da gemi ileride korsanlarla karşılaşacak korsanlar gemiyi almak için herkesi öldürecekti ben bunu yapmakla hem insanları hem ide gemiyi kurtardım der. İkinci olayı bir adaya çıkarlar acıkınca bir zengin adamda ekmek isterler, adam gidin başımda benim bir sürü işim var sizinle uğraşamam der Hz Hızır da Allah daha artırsın der ve ileride Dul bir kadına rastlarlar kadın bunları içeriye eve davet eder gerekli hizmetlerini yapar. Onlara yemek ikram eder ağırlar ikramda bulunur misafirlerini uğurlar,

Çıkışta kadının bir tek çocuğu var Hızır Aleyhi selam Allah çocuğunu elinde alsın der ve Hz. Musa dayanmaz

Yine soru sorar. Bize ekmek vermeyen adama Allah daha versin dedin bize bu kadar içten hizmet eden bir kadına tek çocuğunu niye Allah alsın dedin der.

Hz Hızır da adam mala tapmıştı ben artırsın dedim malı artıkça o Allah ta uzaklaşacak çok daha kötü duruma düşecek.

Kadının oğluna gelince o kötü bir ruha sahip idi onun ölüp tekrar dünyaya gelmesi için dua ettim der,

Üçüncü olayı bir köye uğrarlar köyde yıkılmış bir binanın önünde dururlar herkese selam verirler kimse selamlarını bile almaz. Hz. Hızır Hz. Musa ya yardım et şu yıkılmak üzere olan duvarı birlikte onaralım der ve ikisi birlikte duvarı onarırlar.  

 Hz. Musa yine dayanamaz soru sorar

Bunlar selamımızı bile almadılar hiç değilse bu hizmeti bir para karşılığı yapabilirdin der. Hızır A.S. da o duvarın altında o evin yetim çocuklarına ait bir hazine vardı vaktinde önce duvar yıkılırsa bunlar hazineyi talan ederlerdi onun için Yaptım der

Bu anlatımların batını anlamı ise:

Musa peygamber yaşamında üç önemli olayı yaşanır

Birincisi Hz Musa in doğduğu sene

Firavun bir rüyadan dolay bütün erkek çocukları görevliler tarafından öldürülmesini emir eder.

Hz. Musa in annesi onu bir sepete kor Nil nehir ine atar fakat sepet batmaz. Hz Musa bu muammayı bir türlü çözemez.

İkinci önemli olayı Hz. Musa çobanlık yaptığı bir dönemde bir kavganın içinde kalır suçsuz bir adam o kavgada ölür Hz. Musa bu muammayı da çözemez

Üçüncü Hz. Musa yaşadığı dönemde bir hazın bulur ve onun helal olup olmadığın bir türlü çözemez işte Hz. Hızır yaptığı bu yolculukta bu üç önemli olayı özmüş oluyor 

 Ve arkadaşlıklar biter Hz Hızır Ledün İlmini bildiği için gelmede geleceği gören demektir.

Zebur kitabını önderi Hz. Davut anlatılan bir menkıbede

Kendi askeri komutanlarında birisinin hanımını çok beğenir onu geri dönüş imkansız bir savaş gönderir savaşta komutan ölür ve onun hanımını alır ancak haklımı haksız mı diye bir türlü karar veremez bir gün kavga eden iki kardeş huzuruna gelir yaşadıkları anlaşmazlığı anlatırlar Davut peygamberde davalarının çözümünü isterler.

Şöyle ki

Kardeşlerin birisi benim ağabeyimin 99 koyunu vardı benimde bir koyunum ağabeyim benim bir tek koyumum uda aldı kendi koyununa kattı der bu durumda Ağabeyim suçlumu der?

Ağabeyin yaptığı büyük suç af edilemez diye hüküm verir.

Rivayete göre küçük kardeş Hızır ve Davut peygambere peki siz o komutanın durumunda kendinizi nasıl haklı görüyorsunuz der. Ve Davut peygambere dersini verir

Tabii ki bu örnek alınacak önemli menkıbeler

Önemli olan bu menkıbelerden ders alıp bizler kendi kardeşlerimize dostlarımıza ve bütün insanlık alemine yanlış yapmamamız ve anlamadığımız konulardan dolayı de mürşidi kamillere danışmamız. 

İNCİLDE=

Hz. İsa ile Hızır A.S la şimdiki adiyle abdal Musa mekânı olarak bilinen yörede buluşurlar.

O buluşmada nınova da en büyük kurban verilecektir konusu aralarından konuşuluyor

Birçok önemli bilginin üzerinde mutabık kaldıkları Ninova nın kerbela bölgesi olduğudur

Bunu bir kadercilik olarak algılamayın bu konunun batın ve ledünni manadadır.

DEDE KORKU HİKAYESINDE

Dirse Han oğlu Boğaç Han destanında, boğaç hanın babası Dirse Han oğlu Boğaç hanı kıskanır onu sırtında okla vurur onu ölüme terk eder. Anası oğlu avda dönmeyince 40 kızla onu aramaya çıkar ve bir vadede oğlunu kanlar içinde bulur, oğlu Boğaç Han, “Ana ağlama, bana bu yardan ölüm yoktur korkma, Boz Atlı Hızır bana geldi, üç kere yaramı sıvazladı, bu yaradan sana ölüm yoktur, dedi dağ çiçeği, ananın sütü sana merhemdir.” dedi. Kızlar dağ çiçeğini toplar getirir anne sütü ile mehlem eder sırtındaki yaraya sürer oğlunu kurtarır. 

  Prof. Dr. Muharrem Ergin, Dede Korkut, s. 31- 32

Mevlana’nın Lebbeyk (1) şiirinde yine darda kalan bir şahsa Hızır’ın yetiştiği ve onun sorununu çözdüğünü yazar.

Prof; Ra. Nicholson, Tercüman 1001 Temel Eser-Mevlana Celalleddin Rumi, s. 100.

Alevi toplumu inanç olarak Hızır’ın varlığına şüphesiz bir şekilde inanırlar ve her sene onun için bazı yörelerde üç gün ve bazı yörelerdense yedi gün orucunu tutarlar. Bu ayda cem yapar ve kurban keserler Bu oruç genellikle Ocak ayının son haftası ile Şubat ayının son haftası arasında tutulur. Eskiden Ocak Dedeleri Babaları gelsin, Hızır Cemi yapılsın diye bu orucu bölgeler kendi içinde bir aylık bir zaman dilimi içinde tutarlarmış. Ancak bu devirde bence en makbulü, toplumumuz açısından da birlik sağlanması adına yöremizde her sene üç gün tutanlar Şubat ayının ikinci haftası salı günü başlayıp perşembe günü orucu bitirmek. Perşembe gecesi cem yapma imkânı olan yerlerde, Hızır Cemi’ni yaparken Hızır Lokması da birlikte dağıtılmalıdır. Yedi gün tutanlar ise bir hafta tutmaları gerekir

Hızır orucu tutmadan önce üç önemli olayı yaşanır

1 oruçtan önce birbirin tanıyan bütün insanlar arasında barış sağlanır.

2 insanlar kendi yakınlarının mezarlarını ziyaret eder onların anısına uygun lokma dağıtırlar.

3 kendi aralarında barışı sağlayanlar arasında bu Ceme katılım sağlanır

Ceme katılan canların getirdikleri helal lokmalarla kurbanlarla  oruç açılır dualar yapılır.

Hızır orucunu niye tutuyoruz? Bu hususta yazılı birçok kaynak var. Bunların birincisi Hz. Ali ve Hz. Fatma’nın biricik çocukları İmam Hasan ve İmam Hüseyin hastalanırlar, Hz. Ali ve Hz. Fatma Anamız çocukların iyileşmesi için üç gün oruç tutarlar, ancak tam oruçlarını açacakları zaman birinci gün bir fakir, ikinci gün bir dilenci, üçüncü günde bir köle gelir yemeklerin isterler

  Her seferinde yemeklerinin tamamını o fakire dilenciye ve köleye verirler birlikte paylaşırla. Üçüncü günü imamlar

Tamamen iyileşirler ve Hz. Muhammet torunlarını ziyarete gelir. Hz. Fatma babasına durumu anlatır. Hz. Muhammet de “kızım sizden oruç süresince gelip yemek isteyen Hızır Aleyh-i Selam’dı, sizi denemek için geldi” der.

 İkincisi konu Kuranı Kerim’in Kehf suresinin 60-82 ayetlerde geçen anlatımda Hızır Aleyh-i Selam ve Hz. Musa üç gün bazı yörelere göre de yedi gün arkadaşlık ederler bu arkadaşlıkları süresince önemli olaylar yaşanır. Yaşanan olaylardan sonra Bu arkadaşlık ve yaşanan olaylardan sonra, Hızır Aleyh-i Selam, “her kim ki bu günler anmak için iyi niyetle oruç tutarsa ve dilekte bulunursa biz onların dileğini kabul ederiz” der, İşte insanlarımız bunun için bu orucu tutarlar.

YEDİ GÜN ORUÇ TUTANLAR.

Cenabı Allah insana yedi kötü nefis ve sekiz de iyi nefis vermiştir.

Yedi gün oruç tutanlar bu yedi kötü nefislerinde kurtulmak için oruç tutarlar. Bu kötü nefisler şunlardır

1-Şehvet i Suri:   Kadın erkek şehvet i ( hırsı)

2- Mal cemi için hırs: Mala tapma mal hırsı,dünya malına tapma.

3-Şehvet i cah:     Mevki ve makam hırsı

4-Şehvetül Fahr: Benlik böbürlenme hırsı

5-Şehvetül Hüküm: Hüküm etme hırsı

6-Oğlanlar Şehvet i; hayvanı tabiat hırsı

7-Şehveti Ziynet: Gösteriş hırsı, Ziynet eşyasına tapmak

Hızır Orucu Nasıl Tutulur?

Oruç tutma çağına gelen ve oruç tutmasında mani bir rahatsızlığı olmayan herkes bu orucu tutabilir. Akşam yemeğinden sonra gece saat 24’e kadar yemek yenilebilir. Saat 24’ten sonra gün diğer güne devir edileceği için yemek yenilmez. Sabah el yüz yıkandıktan sonra küçükler büyüklerin elini öper ve niyetlenip oruç tuttuklarını ifade ederler. Oruçlarının kabulü için herkes birbirine dua eder. Hz. Hızır Niyetinizi kabul etsin denilir. Bu orucu tutanların mutlaka barışık olmaları gerekir

Mümkün ise aile yine akşam oruç açma vakti toplanır. El-yüz yıkanır yine sıra ile büyüklerin elleri öpülür, hayırlı himmetleri alınarak oruç açılır

Herkes birbirin Hz Hızır orucunuzu kabul eylesin dileğinde duasında bulunur.

 Bekâr gençler, oruç günleri boyunca az su tüketir, bekâr gençler son gün rüyasında kim ile evlenecekse onun elinden veya onun evinden su içtiklerini görürler. Bekârların dışında canlarımız hangi niyetle bu orucu tutarlarsa o niyet doğrultusunda inanarak oruçlarını tutmuşlarsa rüyalarında çözümünü görürler. Son gün akşamı halk tarafından lokmalar getirilir veya kurbanlar kesilerek yemek hazırlanır. Birlikte oruçlar açılır ve birlikte Hızır Cemi yapılır.

Orta Anadolu Alevi evlerinde son gün Sir kömbe (glora sir) pişirilir. İçine bir işaret konulur, o işaret kime denk gelir ise ‘onun nasibi bol olur’ derler. İnanarak oruçlarını tutan canların orucunu Hz. Hızır kabul etsin, dildeki dileklerini ve gönüllerinde ki muratlarını versin, Hızır yardımcıları olsun, yardımcımız olsun. Aşk ile.

Anadolu da Hızır Orucu ocak son haftasıyla şubat ayı son haftası arasında Her haftanın salı günü başlar perşembe günü akşam biter Gökçeada da salı günü başlar 9-10-11 günü biter Hızır Aleyhsem herkesin orucunu niyetin kabul eylesin.

Süleyman Metin

HIZIR ORUCU LOKMA DUASI:

Ya Allah Ya Muhammet YA Ali, Ya Hızır aleyhi selam!

İlahi ya rabim, Ya Hızır ellerimizi açtık boynumuzu büktük İlahi sırrınıza varlığınıza birliğinize keremine sığınıyoruz.

Dualarımızı yakarışlarımızı niyazlarımızı dergâhı izzetinizde kabul eyleyin.

Ya İlahi rabbim Ya Hızır Aleyhe selam sizin rızanız için orucumuzu tuttuk

 Sizin verdiğiniz rızıklarla da orucumuzu açıyoruz.

Ehlibeyt hanedanı ve Hızır Aleyhi selam aşkı ve yüzü suyu hürmetine

Orucumuzu niyazımızı yakarışlarımızı Hızır Aleyhi selam katında kabul eyleyin, Bizi yaramaz kimselere muhtaç eylemeyin dertlerimize deva hastalarımıza şifa yolda belde, darda karada denizde havada olanlarımıza yardım sizden olsun ya Hızır Aleyhi selam.

Gönlümüzü nurlandır aile birliğimizi canlarımızın birliğini daim eyle bizleri her türlü kazada belada yaramazın şerrinde koru derdimize derman sizden olsun.

Canlarımızın Vücudunda sağlık gönüllerinde sevgi ailelerinde birlik beraberlik ve keselerinde Hızır lokmalarının bereketini arttır eksik eyleme.

Bu orucumuzu kutsal olan günümüzü bu günlerdeki hizmetlerimizi, yakarışlarımızı dualarımızı kabul eyle Tüm insanlığın dostluğuna, barışına kardeşliğine sebep eyle. Vesile kil ya Hızır A.S

Ülkemizin birliğini dirliğini varlığını bozanlara zarar verenlere bizleri birbirimize düşman edenlere Fırsat verme Ya Hızır Aleyhi selam.

İnsanlık ve doğruluk yolunda canlarını Feda eden İnsanlığa nur saçan evliyalar enbiyalar, erenler kayıp erenler aşkına onların nurlu ve kutlu yürüyüşü adına lokmalarımızı kabul ve makbul eyle her türlü kazaya belaya, kalkan eyle dergâhı izzetinde kabul makbul eyle. Burada bulunan tüm canlarımızın dilden dılaklarını gönüldeki muratlarını ver,

Yâda, muhannete muhtaç eyleme, Ya HIZIR.

Hizmet sahiplerin hizmetini lokma sahiplerin lokmalarını! Katkıda bulunan canların katkılarını kabul eyle ya Hızır Aleyhi selam dua sı bizde kabulü sizden olsun ya İlahi sır sahipleri YA HIZIR A.S.

Süleyman METİN