İKLİM, ZEYTİNİ DE VURDU
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyinin 2020 yılı raporuna göre, Türkiye zeytin üretiminde iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle geçen yıla göre zeytin tane miktarında yüzde 11, zeytin yağında ise yüzde 20 azalma tahmin ediyor. Yayınlanan rapora göre kayıp miktarları , zeytinde 145 bin ton ve zeytin yağında ise 35 bin ton olarak belirtiliyor.
2020-2021 Türkiye Rekolte Raporu, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi tarafından Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki üreticilerde dahil ilgili tüm taraflarla iş birliği içinde hazırlandı. Raporda Türkiye Toplam zeytin ağacı varlığının yüzde 97’sine sahip 17 il belirlendi. Bu iller İzmir, Balıkesir, Tekirdağ, Çanakkale, Bursa, Manisa, Aydın, Muğla, Adana, Antalya, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa olarak saptandı. Türkiye de en çok üretimin olduğu 17 il dışında 23 ilde daha zeytin ağacı bulunuyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, Türkiye genelinde yaklaşık 160 milyon meyve veren ve 30 milyon meyve vermeyen zeytin ağacı bulunuyor. Geçen yıla göre meyve veren ağaç sayısı yüzde 4 arttı. Fakat yaşanan iklim değişikliğinin etkileri sonucu tane verimin de ciddi kayıplar yaşandı. Son yıllarda yaşanan iklim değişikliği etkisi, çok şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketleri, ani sıcaklık değişimlerinin yarattığı şiddetli fırtınalar da bu yılki zeytin rekoltesinde etkisi büyük oldu. Tarımsal üretimin azaldığını ve gıda güvenliğinin tehlikeye girdiği saptandı. Ayrıca bu olumsuz etkiler sadece üretim miktarını değil, zeytinyağı kalitesi ve kompozisyonunda da değişimlere neden olmaktadır. Nisan sonu Mayıs ayı başında tam çiçeklenme döneminde, Marmara-Ege-Akdeniz bölgelerinde 40 dereceye yaklaşan aşırı sıcaklıkların çiçeklerin yanması ve kurumasına sebep olmuştur. Bu da üretim miktarında fazla olumsuzluklara yol açmıştır. Zeytinde yeni dikim alanları küresel iklim değişikliği göz önüne alınarak daha dayanıklı olabilecek rakım, konum ve toprak yapısındaki alanların belirlenmesi, meyilli alanlarda zeytinlikler oluşturulması ve yüksek verimli, ihracata uygun çeşitlerin tercih edilmesi isteniyor. Ayrıca raporda belirtildiği gibi zeytin toplamada kullanılan firesiz ve hızlı toplama için mekanik hasadın özendirilmesi, gövde ve ana dal sarsıcı büyük makinaların teşvik kapsamına alınması isteniyor. Butik üretim, firma kurma ve markalaşma çalışmalarının da teşvik edilmesi raporda ayrıca belirtiliyor.
En önemli sorun olarak taklit ve tağşiş’ in olduğu belirtilen raporda Suriye-Afrin den ihraç kaydı ile getirilen ve işlendikten sonra ihraç edilmesi gereken zeytinyağının iç piyasaya sürülmesi haksız rekabete ve üretici fiyatları üzerinde baskıya neden olmaktadır. Yine rekolte düşüşünün fiyatlara yansıması kaçınılmaz. Sızma zeytinyağının litresi 30 Lira civarında olması bekleniyor. Sofralık zeytinde de yüzde 20-30 civarında bir artış olabileceği bekleniyor.
Gökçeada İlçe Tarım Müdürlüğünün yakın zamanda programı dahilinde, üreticilere dağıtımını yaptığı yağlık ve Gemlik türü sofralık zeytin fidelerinin adamızı hem yeşillendirmesi, hem de sağlıklı ürünler almamıza vesile olmasını gönülden temenni ederim. Sağlıcakla kalın…
